"Aangenaam verrast door type zij-instromer"

Anticiperen op personeelstekort

Ruth: “De beschikbare kandidaten drogen steeds meer op. Niet alleen in de jeugdbescherming, maar ook bij Veilig Thuis. We wilden anticiperen op de toekomstige ontwikkelingen. Zij-instromers dragen daar bij aan. We kwamen in contact met AlleKansenBenut! Met hen hebben we gesproken over hoe we zij-instromers kunnen inzetten. Zo zijn we aan de slag gegaan met een pilot.”

“Op dit moment hebben we mensen aangenomen met een aanverwante functie, bijvoorbeeld mensen die al in het sociaal domein werken of een aanverwant hbo-diploma hebben. Deze mensen kunnen binnen een jaar hun SKJ-registratie halen. In de pilot wilden we hiermee beginnen, maar met de ervaring die we nu opdoen gaan we in de toekomst mogelijk verder kijken dan deze profielen.”

Gedrevenheid zij-instromers

Evelien: “Waar we vooral op letten bij het selecteren van zij-instromers? Of mensen echt een beeld hebben van het werk. Tijdens gesprekken merkten we dat sommige mensen echt alles hadden uitgezocht. Je merkt een bepaalde gedrevenheid die je niet bij alle reguliere sollicitaties tegenkomt. Zij-instromers kiezen vaak  bewust voor dit werk.”

“Je kunt bij het aannemen van mensen naar harde eisen kijken, zoals een SKJ-registratie, een hbo-opleiding Social Work en je kunt ook naar de zachte eisen kijken”, vertelt Ruth. “Bijvoorbeeld naar levenservaring en vaardigheden die de sollicitanten meebrengen. Het grote voordeel hiervan is dat je je team kunt vullen met een mix aan mensen: net afgestudeerden, maar ook mensen met meer levenservaring.”

Vijver vergroten

Ruth: “Je vergroot dus eigenlijk de vijver waar je uit vist. Je krijgt ineens mensen binnen die normaal nooit gaan schrijven, terwijl hun ervaring en drijfveer voor het werken als jeugdbeschermer of maatschappelijk werker Veilig Thuis heel relevant is.

Evelien: “En die doelgroep neemt kennis mee die echt wat toevoegt aan je team. Bijvoorbeeld mensen die in kinderopvang hebben gewerkt, weten goed hoe ze met kinderen moeten communiceren. Dat is ook erg belangrijk voor jeugdzorg. Er wordt vaak een grens getrokken om te mogen werken in jeugdzorg. Dat is volgens mij niet per se nodig. Je hebt genoeg mensen die bij ons willen werken en werkzaam zijn in een andere vorm van hulpverlening.”  

Voorbereiding inzet zij-instromers

“Voordat we zij-instromers op gesprek uitnodigen, hebben we gekeken welke medewerkers het leuk vonden om een zij-instromer te begeleiden”, vervolgt Evelien. “We hebben meteen aan verwachtingsmanagement gedaan bij deze mensen, bijvoorbeeld uitgelegd dat de begeleiding wel intensief is. Een aantal mensen gaf aan dat ze de begeleiding op zich wilden nemen. Zo zijn we uitgekomen op drie hoofdbegeleiders en drie subbegeleiders. De hoofdbegeleiders nemen het voortouw. Op die manier verdelen we de belasting.”

“Hierna hebben we een aantal keren met alle begeleiders bij elkaar gezeten om te kijken of iedereen nog enthousiast was. Na overleg met AlleKansenBenut! werden de verwachtingen nog helderder en de begeleiders waren nog altijd enthousiast. Je hebt wel echt commitment nodig vanuit het team om met zij-instromers te starten.”

Urgentiebesef 

Ruth: “Daarnaast heb je ook urgentiebesef binnen je organisatie nodig en moet je goed kunnen uitleggen waarom je als organisatie in zij-instromers wilt investeren. Wij vonden het prettig om de pilot klein te beginnen. Eerst ervaring opdoen en van daaruit zorgen dat je die ervaring benut, goed evalueert op de vooraf gestelde doelen om vervolgens je hr-beleid hierop aan te laten sluiten. Zet niet gelijk een te grote stap. Houd het behapbaar. Maak vooraf een financieel plan, verdiep je goed in de subsidies die je kunt krijgen voor zij-instromers. En bekijk hoeveel zij-instromers je vanuit de organisatie goed kunt begeleiden voordat je de vacatures uitzet. Kortom, alle randvoorwaarden moeten kloppen.”

Begeleiding zij-instromers

Evelien: “En als je zij-instromers aanneemt, is het natuurlijk van belang dat de begeleiding goed verloopt. Wij hebben vaste intervisiemomenten staan. We zitten dan met de begeleiders en zij-instromers om te bespreken hoe het gaat en wat ze nodig hebben.”

“De grootste uitdaging is voor mij of alle begeleiders het vol gaan houden. Maar ik heb daar alle vertrouwen in. Een medewerker is constant samen met de zij-instromer, daar moet je tegen kunnen. Daar komt bij dat je rekening moet houden met de positie waarin een zij-instromer zich bevindt. Een stagiaire weet niet anders dan dat hij altijd lerende is. Een zij-instromer heeft misschien al wel een seniorpositie gehad. Nu is dat weer omgedraaid. Het is belangrijk om daar bij stil te staan in de begeleiding: hoe is het voor de zij-instromer om in deze positie te zitten?”

Ruth: “En daarbij is ook belangrijk dat je erkenning hebt voor de ervaringen die iemand meebrengt, ook al mag iemand nog niet zelfstandig werken.”

Opleiding zij-instromers

“De opleiding die onze zij-instromers moeten doen, verschilt per persoon”, vertelt Ruth. Sommigen moeten een 45 EC-traject volgen, anderen een EVC-traject. Het voordeel is dat theorie en praktijk echt hand in hand gaan. Studeren doen de zij-instromers in hun eigen tijd. Wij bekostigen de opleiding.”

Uitval voorkomen

Hoe zorg je er vervolgens voor dat de zij-instromers die je hebt aangenomen niet snel weer uit het vak stappen? Evelien: “Zorg voor vaste terugkommomenten, zodat je met de zij-instromers kunt bespreken hoe het gaat en waar zij behoefte aan hebben.”

Ruth: “En zorg ervoor dat je zij-instromers niet alleen maar oninteressante klussen laat doen, zoals verslagen schrijven, maar ook direct de interessante en mooie kanten van het vak laat beleven."

De hulp van AlleKansenBenut!

Wat heeft AlleKansenBenut! voor Jeugdbescherming Noord & Veilig Thuis Groningen betekend bij de inzet van zij-instromers?

Ruth: “Zij hebben ons veel voorbeelden gegeven, ons uitgelegd voor welke taken je zij-instromers kunt inzetten. Aan de wegingstabel hebben we heel veel gehad. Alleen bij Veilig Thuis konden we daarmee niet volledig uit de voeten. Daarom hebben we met AlleKansenBenut! gespard en besproken hoe we de wegingstabel binnen VT kunnen inzetten. Samen met AlleKansenBenut! evalueren we onze pilot. Inmiddels word ik zelf ook steeds vaker benaderd door organisaties die onze ervaringen willen horen.”  

Reactie vanuit de organisatie

Evelien: “Hoe de mensen uit onze organisatie reageerden? In het begin nog vrij aarzelend. Er waren vanuit Veilig Thuis weinig voorbeeldorganisaties die met zij-instromers hadden gewerkt. Toen we de gesprekken met de kandidaten hadden afgerond, hoorde ik veel positieve geluiden. Mensen waren enthousiast over de kandidaten en zagen ze echt als potentiële medewerkers. Dat bood het team ook perspectief. Onderschat ook vooral niet wat zij-instromers meenemen aan ervaring. Ook de begeleiders zelf kunnen daar veel uithalen.

Ruth: “Het scheelt ook dat we zij-instromers boven formatief inzetten. We blijven verder gaan met de werving van SKJ-geregistreerden.  Ondertussen zorgen we voor een pool aan mensen die over een jaar reguliere medewerkers worden. De teams voelen dat het nu extra is en de zij-instromers de medewerkers op termijn gaan voorzien van het invullen van de formatie.” 

Verrast door kandidaten

“Als je je ervoor openstelt, word je echt aangenaam verrast door het type zij-instromers”, vertelt Ruth. “Als je goede mensen zoekt in de jeugdbescherming en bij Veilig Thuis dan is dat niet iemand die nog niks van het leven heeft gezien. En in een steeds krapper wordende arbeidsmarkt moet je anders gaan denken. Zij-instromers zijn daar een mooi antwoord op.”