Icon Arrow Icon Arrow back Icon Quote Icon Close Icon Enlarge Icon Calendar Icon Currency Icon Clock Icon Location Icon List Icon Shield Icon Chevron Icon Attachment Icon Download star icon-hat icon-tools
Praktijkvoorbeeld Behoud

Waarom stopte Annemieke als sociaal werker?

‘Daar hebben we een van onze meest gedreven collega’s!’ Toen Annemieke van Steenis in het uitvoerende sociaal werk zat, hoorde ze dit regelmatig op haar werk. Toch bleek haar passie voor het vak uiteindelijk niet genoeg om haar voor dit belangrijke werk te behouden. Na 13 jaar ervaring in het Utrechtse welzijnswerk maakte ze de overstap naar het onderwijs en leidt ze sociaal werkers op. Wat is haar verhaal?

Annemieke van Steenis was sociaal werker

Haar drijfveer: een bijdrage leveren aan sociale rechtvaardigheid, aan sociale cohesie, inclusie. Aan de maatschappij. De keuze voor sociaal werk paste daarbij. 'Ik kreeg er energie van als ik naast mensen mocht staan die het niet zo goed getroffen hadden in het leven. Een alleenstaande moeder met een IQ van 70 die vier kinderen heeft waarvan een zoon verslaafd en agressief is. De oudere man die niet naar afspraken met psychologen gaat: ‘Er is niks aan de hand!’ En ik kom daar en zie overal lege flessen staan, de vloer is plakkerig en het stinkt. Het gezin dat geen hulp vraagt. Maar als ik na tien keer aanbellen eindelijk binnengelaten word, blijkt het steenkoud omdat de verwarming is afgesloten en is er geen water en eten. En alles wat daartussen zit. Daar waar de crisis het hoogst is, was ik op mijn best. Ik genoot ervan om mensen direct op weg te kunnen helpen.'

Hecht team

Toch ging het knagen. Dat lag niet aan de mensen die ze hielp – die contacten waren meestal juist positief. Zelfs als er sprake was van gedwongen hulpverlening. 'Ik ging dan bij die mensen zitten, koffie met ze drinken en eerst maar even luisteren. En gaf ze voornamelijk gelijk: 'Wat een situatie!' Die mensen ontdóóiden dan: hè hè, er wordt naar me geluisterd!' Het lag ook niet aan de collega’s en haar leidinggevende. 'We hadden een hecht team en een dijk van een leidinggevende, een mensenmens. Hij liet ons excelleren. Dat heeft mij daar langer gehouden dan wanneer hij er niet was geweest.'

Binnen het vak zijn de mogelijkheden om stappen in je loopbaan te maken, beperkt. Ik vraag me af of daar wel genoeg oog voor is.

Te weinig voldoening

Het belangrijkste probleem was dat ze uitdaging begon te missen. 'Ik dacht op een gegeven moment: ik doe dit nu al tien jaar, ik wil ook wat nieuws leren.' Doorgroeimogelijkheden zag ze nauwelijks: 'Je kon leidinggevende van een team of ontwikkelaar worden, maar dat is één functie in de héle organisatie. Als die eenmaal vervuld is en die persoon gaat niet weg, dan houdt het op. En bij ons waren er meer collega’s die méér wilden. Binnen de organisatie werd wel moeite gedaan om daaraan tegemoet te komen. Wij kregen bijvoorbeeld subtaken, zoals coördinator huiselijk geweld of we gingen projecten doen. Ik heb veel naar me toegetrokken. Maar daar haalde ik te weinig voldoening uit. Binnen het vak zijn de mogelijkheden om stappen in je loopbaan te maken, beperkt. Ik vraag me af of daar wel genoeg oog voor is.'

Waardevol werk, maar sáái

Wat ook niet hielp, was dat ze steeds vaker moest indiceren. Bijvoorbeeld hoeveel huishoudelijke hulp iemand nodig heeft of wat voor aanvullende zorg. 'Die taak is naar sociaal werk gegaan omdat wij breder kijken, bij de mensen thuiskomen. Waardevol werk en ik denk ook dat het bij sociaal werk thuishoort, maar ik vond het wel zo saai! Ik wil crisis. Ik wil een hulpverleningstraject van a tot z met iemand doen. Ik wil met iemand naar de tandarts die speciaal voor daklozen is. Ik wil niet een formulier invullen om aan te geven waar ík de hulp dus niet kan bieden. Of die mensen afwijzen. Dat was een ontwikkeling waar ik niet blij van werd.'

Overstap naar onderwijs

Om voor zichzelf nieuwe mogelijkheden te creëren, ging Annemieke een masteropleiding sociaal werk volgen. 'Die studie beoogt dat je in de uitvoering blijft werken en de brug slaat tussen beleid en uitvoering, dat je gaat innoveren vanuit de praktijk. Ik raad 'm iedereen aan, maar hij schiet zijn doel voorbij: veel mensen maken de overstap naar beleid. Of zoals ik naar het onderwijs. Dat stond altijd al op mijn lijstje als iets wat ik ook wel leuk zou vinden. Ik leid nu een nieuwe generatie sociaal werkers op aan de Hogeschool Utrecht. Ik heb veel moeite gehad om het sociaal werk los te laten. Ik vond het pijnlijk om afscheid te nemen van iets waarvan ik zoveel heb gehouden en waar ik zoveel passie en liefde in heb gestopt. Maar de omgeving waarin ik nu terechtgekomen ben, is zó inspirerend. En de ontwikkelingsmogelijkheden zijn bijna eindeloos. Dat is nu echt beter.'

Nieuw sociaal construct

Als docent ziet Annemieke nu met lede ogen aan dat ook veel jonge professionals alweer na een paar jaar het sociaal werk verlaten. 'Dat gaat me aan het hart, omdat ik graag een bijdrage wil leveren aan sterk sociaal werk en daar hebben we iedereen voor nodig. De  oude én de jonge garde.' Zelf heeft ze de deur nog op een kier staan – zeker als ze het uitvoerende werk zou kunnen combineren met onderwijs. 'Mijn uiteindelijke ideaal is dat wij onderwijs geven op locatie. Weg van De Uithof, terug naar de wijk en dat je met z’n allen komt tot leren: met studenten, hulpverleners, mantelzorgers, hulpvragers en de praktijkondersteuners van de huisarts. Liefst interdisciplinair, dus bijvoorbeeld ook met studenten informatica erbij. En dat je dan kijkt: we hebben een maatschappelijk vraagstuk, we hebben veel mantelzorgers in deze wijk: wat kunnen we met techniek? Met kunstmatige intelligentie? Hoe krijg je die kruisbestuiving op gang? Ik denk dat dat het nieuwe sociaal construct gaat zijn waarbinnen wij weer leren. Daar zou ik graag aan meewerken.'

Behoud van personeel voor sociaal werk

Vanuit het aandachtsgebied ‘behoud van personeel’ heeft Sociaal Werk werkt! zich verdiept in de redenen waarom sociaal werkers het vak verlaten. Heeft dit te maken met de inhoud van het vak? Met het perspectief? Met de organisatie of de context waarin ze werken? Sociaal Werk werkt! zet daarom kwalitatief onderzoek uit onder ex-sociaal werkers, om hun verhaal te horen.

Handige links

Praktijkvoorbeelden

Meer weten? Neem contact op!

Logo Sociaal Werk werkt!

Meer weten? Neem contact op!